Het streven is om een zeer milieuvriendelijke wijk te ontwikkelen, zowel in termen van gebruik van energie, materialen en techniek. Voor de bewoners betekent dit, naast het leveren van een bijdrage aan een betere wereld meer comfort, een beter binnenklimaat en een meer herkenbare woonomgeving. Bij het beoordelen van de kosten is gekeken naar het totale plaatje, wat betekent dat de kale huur op het gebruikelijke niveau ligt en de kosten voor water en energie laag zijn.
Er zijn al vele inspirerende woonprojecten en woonvormen gerealiseerd die nog meer op ecologie en duurzaamheid zijn afgestemd. In Nederland wordt onder andere al een woonproject in de sociale huursector door een wooncorporatie gerealiseerd bestaande uit zogenoemde aardehuizen Ook een goed stedenbouwkundig ontwerp van de natuurlijke omgeving binnen het woonproject kan aan het hele project een bijzonder woonklimaat bieden. Duurzaam en ecologisch wonen en leven sluit directer aan op levendragende principes en is een oefening. Maar het biedt dan ook een extra rijke ervaring van bewust leven en van samenleven met de natuur.
Een aantal praktische toepassingen van deze uitgangspunten binnen ons woonproject zijn hieronder weergegeven.
Woningen
De woningen zijn zoveel mogelijk gerealiseerd als ‘nul op de meter’-woningen. Dat betekent dat zij weinig energie verbruiken voor verwarmen en koelen. Dit is gerealiseerd door een goede isolatie, gebruik maken van een optimale zonlicht-toetreding en een zo goed mogelijk hergebruik van de warmte via de warmtepomp.
Bij een deel van de woningen is iets van de privéruimte ingeruild voor gedeelde voorzieningen. Daarbij gaat het om werkruimtes, logeerkamers en natte ruimtes (badkamer met ligbad, wasmachines). Het grote aantal eenpersoonshuishoudens betekent dat er minder ruimte per woning aanwezig is dan gebruikelijk.
De woongemeenschap beschikt over gemeenschappelijke voorzieningen: 3 logeerkamers, één vergaderkamer, twee activiteitenruimtes, een gemeenschappelijke woonkamer, een ruime keuken met aangrenzende serre. Deze ruimten voldoen royaal voor het vieren van verjaardagen en andere festiviteiten.
Voor de omliggende wijk zijn deze ruimten te reserveren tegen een geringe vergoeding.
Bouwmaterialen
De 9 koopwoningen zijn voor meer dan 90% opgetrokken uit natuurlijke bouwmaterialen: veel hout, houtwol, leem. Ook de scheidingsvloeren zijn van hout.
De 40 huurwoningen zijn in diverse materialen opgetrokken: houtskeletbouw in voor- en achterzijde, groenbeton in de scheidingsvloeren, kalkzandsteen in de scheidingsmuren. Deze laatste materialen zijn gekozen i.v.m. de wens voor hoge geluidsisolatie tussen de woningen, zowel links-rechts, als onder-boven.
Ter verbetering van de klimaatwerking in de woningen zijn de wanden in eigen beheer afgewerkt met een 10 mm dikke (basis-)leemlaag op de scheidingsmuren en een leemfinish op de binnenmuren. ‘Conventioneel’ stucwerk van gips is alleen toegepast in de natte ruimten.
In alle woningen zijn alle buitenkozijnen en – deuren gefabriceerd in Accoya, gemodificeerd hout dat is uitgegroeid tot de norm voor de houtindustrie als het gaat om prestaties en duurzaamheid.
Daar waar mogelijk zijn de daken belegd in de vorm van groendaken, met een mengsel van lage kruiden, bloemen en sedum.
Energieverbruik
De hoge isolatiewaarde van de woningen zorgt op zichzelf al voor een zeer laag energieverbruik voor verwarming en koeling.
De woningen zijn zonder een aansluiting op gas gebouwd en dus all-electric. Elke woning is voorzien van een luchtwarmtepomp. De kleinere studio’s hebben samen met de gemeenschappelijke ruimte 3 grote luchtwarmtepompen. De huizen zijn alle voorzien van slimme, vraag-gestuurde ventilatie.
Alle woningen hebben vloerverwarming in de hoofdvertrekken; slaapvertrekken beschikken over apart in te schakelen elektrische radiatoren of men zet simpel de deur open, want door de hoge isolatiewaarde wordt het er niet snel koud.
De daken zijn op de meest optimale plekken belegd met zonnepanelen. In de toekomst kunnen we dit verder uitbreiden. De opbrengst van de zonnepanelen wordt gelijkelijk over de huurwoningen verdeeld. De koopwoningen hebben ieder hun eigen opbrengst.
Een enkele woning slaagt er in om € 0 op de energierekening te hebben aan het einde van het jaar.
Water
De woningen zijn gerealiseerd met hemelwaterafkoppeling, wat betekent dat regenwater niet het riool in gaat maar op een andere manier opgevangen dan wel afgevoerd wordt. Het merendeel van de dakgoten is aangesloten op een waterton. Als deze vol is wordt het verdere water afgevoerd naar het omliggende groen. In voorkomende gevallen is dat een vijver, soms een moerasachtig stuk grond en soms een door de gemeente aangelegde wadi. In andere situaties kan het verder gaan via droogliggende sloten.
Voor extra watervoorziening in tijden van langdurige droogte beschikt de woongemeenschap over 4 grondwaterpompen. Het grondwater in de nabijheid van de rivier is daarmee binnen ‘handbereik’. Via deze route worden ook enkele gronddaken van lagere woningen bevloeid. Grondwater wordt ook gebruikt voor het vullen van het Wim Hof-dompelbad.
Afval
Het afval wordt aan de rand van de buurt verzameld in de in de gemeente Nijmegen toegepaste containers. Het groen dat daarvoor geschikt is wordt verwerkt in composthopen, die door onze wijk beheerd worden. Het grotere groenafval wordt ondergebracht in andere gedeelten van het landschap (b.v. takkenrillen). Verder wordt centraal gescheiden verzameld: hout, metaal, klein chemisch afval, hard plastic, kleine elektrische apparaten. Maandelijks wordt er met een busje 1-2 maal naar de DAR gereden.
Er is in de gemeenschappelijke ruimte een ruilboekenwinkel. Via een ‘speciale’ Whatsapp-groep worden spullen die men niet meer wil of kan gebruiken te ruil of te koop aangeboden. Dat voorkomt dat deze spullen onnodig de woongemeenschap verlaten.
Groene ruimtes
Er is ruimte voor het ontwikkelen van een permacultuur. In onze cultuur hebben we de neiging om moestuinen en bloementuinen van elkaar te scheiden en gebruiken we scherpe randen in het ontwerp van onze ruimten. Uit de combinatieteelt weten we echter dat hoe meer de boomgaard en de weide met wilde bloemen of de groentetuin en bloemen zijn geïntegreerd, hoe minder ziektes er voorkomen door de nuttige insecten die zo aangetrokken worden. Daarom is er ruimte voor moestuintjes, kruidentuinen, fruitbomen, notenbomen en hier en daar een kleine vijver. Door het zo natuurlijk mogelijk inrichten van de buitenomgeving ontstaat een landschap waarin het prettig toeven is voor vlinders, vogels, insecten en kleine dieren.
Er zijn kleine privé-tuinen, waarbij het gebruik van schuttingen zoveel mogelijk wordt vermeden. Op deze wijze kan privé-ruimte op een natuurlijke wijze overgaan in gezamenlijke ruimte. Er is ruimte voor het houden van kleinvee zoals kippen en eenden, die het groen kunnen ondersteunen bij het verminderen van de aantallen slakken…
Vervoer
In onze wijk wordt niet uitgegaan van 1.45-1.8 parkeerplaats per woning zoals in Vinex-wijken gebruikelijk is, maar maximaal van 0.8. Dit wordt deels bereikt doordat er zowel ouderen als jongeren wonen die geen auto bezitten en verder door het delen van auto’s en gebruik te maken van openbare deelsystemen zoals AMBER. Daartoe is op de nabijgelegen parkeerplaats een zogenaamde E-Hub aangelegd door de gemeente. Belangrijk daarbij is dat diverse typen auto’s aanwezig zijn, zoals compacte auto’s en kleine bedrijfswagens. Vanuit de bewoners worden o.a. een Nissan Leaf en een Nissan EV200 ingezet, die via de vereniging voor Gedeeld Autogebruik gedeeld worden.
Voor het vervoeren van grotere spullen zijn verschillende bestelbusjes aanwezig, mede dankzij de aanwezigheid in de woongemeenschap van diverse ZZP’ers die werkzaam zijn in de utiliteitsbouw.
De parkeerruimten worden aan de randen van de wijk gevonden. Deze zijn niet groot, circa 16 auto’s en liggen op korte loopafstanden. Daardoor vind je voor de woningen geen geparkeerde auto’s. Er zijn een gemeenschappelijke fietsenstalling, elektrische fietsen en een bakfiets beschikbaar.
Het project heeft een goede aansluiting op het openbaar vervoer, met buslijnen 33 (Arnhem – Nijmegen) en 15 (binnenstad en Wijchen). Op een loopafstand van 15 minuten is station Lent te vinden, met 4 treinen per uur in beide richtingen.
Gemeenschappelijke aanschaf
Er wordt voortdurend gekeken naar dingen die gemeenschappelijk aangeschaft kunnen worden. Er zijn namelijk veel zaken waarvan het nodig is om ze te hebben maar die mensen maar af en toe daadwerkelijk gebruiken. Een klopboormachine bijvoorbeeld wordt gemiddeld maar zeven minuten gebruikt in zijn hele leven blijkt uit onderzoek. Het delen gaat daarom om gereedschappen, wasmachines en drogers, een ligbad, ladders, tuingereedschap, aanhangwagen, etc. We proberen dit stap voor stap uit te breiden.
Samen met onze buur-woongemeenschap ‘Strowijk’ IEWAN (Initatiefgroep Ecologisch Wonen Arnhem Nijmegen) hebben we een VoedselKooperatie (VOKO) gevormd, een gezamenlijke ruime ‘voorraadkast’ als het ware, waarvoor we veel-gebruikte producten bij de groothandel inkopen. Gebruikers van een dergelijke VOKO worden lid, betalen contributie en leveren een bijdrage aan de instandhouding ervan. Daarnaast leveren individuele leden lokale producten aan die zij voor de VOKO inkopen zoals jam, honing en massage-olie.
Aangezien wij met IEWAN en enkele losse woningen een Wijkvereniging vormen kopen we ook gezamenlijk planten in, die in overleg samen geplant worden.
